Listinu
Lettu 226 volte

Lamentu è chjama di u castagnu : cantu è contracantu

Antò Battista Paoli, dettu Paoli di Tagliu, hà scrittu à u principiu di u seculu 20 (1903) U lamentu di u castagnu.
U Lamentu hè un cantu à una voce, pè a morte naturale di una persona , un animale o cum’è quì pè un elementu di a natura. Stu scrittu face oramai parte di u nostru patrimoniu. Hè unu di i più cunnisciutu di l’autore
Stu testu hè da mette in parangone cù A chjama di u castagnu di Ghjuvanteramu Rocchi, esciutu in u 2005 nant'a u dischettu À voline più di Feli. Puderia esse cunsiderata cum’è un contracantu, una risposta à u lamentu di u castagnu di Paoli di Tagliu.


Lamentu è chjama di u castagnu : cantu è contracantu
Paoli di Tagliu, in 27 sestine ottunarie, palesa a situazione suciale è ecunomica di l’isula per via di a sfruttera massiccia di u castagnu à quella epica.  U castagnu persunificatu cundanna senza altru u corsu. U mette in accusa é « li dichjara a guerra » li predicheghja una fine mischina è disgraziata.
 
À leghje à GHJuvanteramu Rocchi, capimu chì ellu dinù vole palisà a situazione suciale è ecunomica di a Corsica d’oghje.
L’arburu hè persunificatu è si sente tralasciatu cum’è in u scrittu di Paoli di Tagliu, ma  u mezu stilisticu maiò adupratu da l’autore hè l’aleguria. A Corsica mamma chì pardona è prutege i so figlioli ingannati, persi in e so scelte di sucetà. Sta chjama piglia à partitu u Corsu da ch'ellu volti à a terra.

Lamentu di Castagnu à u corsu

Or chì l’averaghju fattu
À lu Corsu cusì ingratu
Chì m’hà fattu la sintenza
È à morte m’hà cundannatu
Senza sente testimoni
Nè cunsultà lu ghjuratu

M’hà dichjaratu la guerra
Cum’è à un veru malfattore
M’hà messu li sbirri appressu
Chì m’attaccanu terrore
O Corsu rifletti un pocu
Versu mè sì senza core

Ùn sentu in tutte le gorghe
Chè tintenne è tintinnoni
Bestemmie di mulatteri
Lu fiscu di li sigoni
È di muli carri è trenni
N’hè pienu strade è stradoni

Quandu la guerra hè finita
Chì serà di tè meschinu?
Zappa puru lu to fornu
È chjodi lu to mulinu!
Parterai per lu mondu
Errente senza un quattrinu

Ma ti poi sempre rimette
Di tutti l’errori è sbagli
Mandali à fà le sighere
À issa mansa di canagli
Cusi abanduneranu
L’usine cù li travagli

È lu to caru castagnu
Resterà duv’ellu hè natu
À lampatti lu so fruttu
Tantu dolce è inzuccheratu
È cusì serai o Corsu
Da tutti invidiatu.

Paoli di Tagliu
A chjama di u castagnu

Da e radiche fonde
Sinu à tuccà cimali
Mi sentu sanguipestu
È membrimaculatu
Eppuru nun ti vogliu
Mandà à tribunali
Ùn si lampa ghjasteme
À chì hè statu ingannatu

Sì tù fusse dispostu
À sente a mo chjama
D’ogni cosa ch’accorre
Ùn resterie in brama

Compia a diraschera
È putatu u seccu
Torna appena d’amore
Cù a bella stagione

Pensa à fà pulizia
Di curtecce è pulescu
È ùn teme penseri
Pè fretu o nivaghjoni

Ùn ti mancherà nunda
Nè legne nè ligname
Frutti ne lamperaghju
Da cacciatti ogni fame

Ùn pretendu eiu solu
Di merità a rima
À l’alivu è l’aranciu
Lodali quant’è prima
Di a Corsica sana
Fattine un paradisu
D’accuncià i s’affari
Sinda à l’omu decisu

Ùn ti mancherà nunda
Nè legne nè ligname
Frutti ne lamperemu
Da cacciatti ogni fame

GHJuvanteramu Rocchi



Novu cumentu :